Lilitu
- Ayşegül Çallı
- 6 Ağu 2024
- 1 dakikada okunur

Lilith, ilk feminist.
Semavi dinlerin etkisiyle ataerkil sisteme geçişte şeytan, cadı olarak anılmaya başlansada Lilith ismi belgelenen tarihte ilk kez Gılgamış Destanında, Huluppa ağacının üzerinde yaşayan Lilitu olarak karşımıza çıkar.
Lilith kelimesinin semitik dillerdeki karşılıkları; Babilce Lilîtu, Asurca līlātu, İbranice laylâ, Arapça leylâ, Habeşçe lelīt, Aramice lēylā, Süryanice leyla.
Lîl kökü, Sümerce “rüzgâr, meltem, hava, nefes, rüya ruhu” manalarına gelir.
Tekvin ile birlikte Lilith; Havva ve Adem’i kandırıp elmayı yediren yılan olarak karşımıza çıkar. Böylece Adem’le Havva Eden’den kovulur ve ölümlü olurlar.
Kabala, Tevrat ve Talmud; Lilith ile ilgili efsane ve hikayeleri çeşitlendirir, içerisinde Lilith'i barındıran bir çok öyküye yer verir. Hristiyanlıkla birlikte musevilikten doğrudan alınan bu metinlerse günümüzdeki ayıran, ayartan kadın imajını destekler.
Lilith'e dayatılan imaj asla içime sinmedi. Nasıl her varlık içinde aydınlık ve karanlığı taşıyorsa kadın da bunu taşır erkek de. Ne hikmetse semavi dinlerin egzoterik öğretileri erkekle ilgili yüceltici ibareleri vitrine koyarken kadınla ilgili çok farklı yaklaşımlara sahiptir. Dişil enerjinin, anaerkil düzenin gücünden ödü koparcasına. Kadının karanlık nitelenen itaat etmeyen yanını şeytanlaştırıp aforoz etmek ile yeryüzündeki dişil enerjiyi ayrıştırıp kocaman bir dualite yaratır.
Lilith hikayesi burada bitmiyor tabi, çok daha ayrıntılı konu. Anadolu topraklarında bazı geleneklerde Lilith inanışından alır temelini. En bilineni ise al basması olarak tanımlanan lohusalık sendromu. Neden ve niçinini Tarot dersliklerinde semboller üzerinden bol bol konuşuyoruz. Hiçbir yerde konuşulmayan ezoterik konuları mitler, ritler ve mitolojiyle birbirine bağlıyoruz.
Yaşam görünen ve bize verilenden çok daha öte, engin anlamlar taşıyor. Semboller ve ezoterizm ise insana baktığını görmeyi öğretiyor. Size verilenle yetinmek istemiyor başka bir mana olmalı, başka türlüsü olmalı iliklerimde hissediyorum diyorsanız gelin kalbimiz semboller dünyasında birlikte dinlensin.
Comments